Dzięki coraz większym możliwościom technologii medycznych specjalistom udaje się stopniowo wydłużać średnią długość życia człowieka, a także zwiększać możliwości medycyny. To, co jeszcze niedawno uchodziło za niemożliwe, dziś staje się realne. W jaki sposób nowoczesne technologie medyczne pomagają ludzkości?
Nowe technologie medyczne
Medycyna to sektor, w którym nieustannie potrzeba pracowników. Oferty pracy dotyczą nie tylko dużych miast, takich jak Wrocław, Warszawa czy Gdańsk, ale także mniejszych ośrodków. Pożądani są nie tylko lekarze, ratownicy medyczni i pielęgniarki, ale również naukowcy, którzy pracują nad nowymi technologiami medycznymi. Jakie są ich największe osiągnięcia w ostatnich latach?
Z raportu Deloitte “Healthcare and Life Sciences Predictions 2020: A bold future?” wynika, że dzięki wykorzystaniu technologii medycznych już niebawem pacjenci będą leczeni głównie w domach. Ułatwi to rozwój technologii 5G, dzięki czemu pacjenci będą mogli przesyłać dobrej jakości zdjęcia oraz swoją dokumentację medyczną do lekarzy z całego świata. Telemedycyna uważana jest za przyszłość diagnozy chorób i schorzeń.
Obecnie technologia wydaje się być nierozerwalnie związana z medycyną. Sprawdźmy, w jaki sposób postęp wpływa na możliwości w zakresie diagnozowania i leczenia pacjentów oraz poprawy ich komfortu.
Przykłady technologii medycznych
Dziś w medycynie powszechnie stosuje się m.in. internetowe platformy oraz aplikacje na urządzenia mobilne. Ich zadaniem jest kontrola stanu zdrowia pacjentów, umożliwienie im zdobycia dodatkowych informacji na temat określonych schorzeń oraz zapewnienie stałego kontaktu ze specjalistami. Aplikacja, na której zapisywana jest dokumentacja medyczna pacjenta, może przypominać mu o konieczności zażycia leku.
Mówiąc o nowoczesnych technologiach w medycynie, nie sposób nie wspomnieć o druku 3D. Wykorzystuje się go m.in. w celu wykonywania organów, implantów, modeli anatomicznych używanych w celach edukacyjnych, narzędzi chirurgicznych czy też leków dostosowanych do pacjenta, które dzięki odpowiednim kształtom i właściwościom są szybciej uwalniane w ludzkim organizmie.
Doskonałymi pomocnikami lekarzy mogą być drony, które mogą być wykorzystywane m.in. do transportu krwi w razie transfuzji. Warto wspomnieć o robotach takich jak np. autonomiczny TUG, który może zająć się obsługą osób hospitalizowanych, podając im jedzenie oraz leki. Wystarczy, że pracownicy szpitala zaprogramują urządzenie, które następnie będzie poruszało się po obiekcie. W razie potrzeby TUG może zostać przeprogramowany, by wykonywać nowe zadania.
Wśród nowoczesnych technologii medycznych warto wymienić także sztuczną inteligencję. Dzięki niesamowitej precyzji AI wykonuje operacje, których ludzie nie są w stanie przeprowadzić. Największą zaletą wykorzystywania AI przy precyzyjnych zabiegach jest fakt, że rozwiązanie to pozwala na wyeliminowanie drżenia ludzkich rąk i wykonywanie precyzyjnych cięć. Sterowany przez specjalistę robot da Vinci doczekał się pierwszego zastosowania w Polsce w 2010 roku, podczas operacji 71-latka z rakiem jelita grubego w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym we Wrocławiu.
Duże nadzieje wiązane są również z technologią Bio-Retina. Elektroniczna siatkówka oka pozwala osobom niewidomym na rozróżnianie ruchu, światła i kształtów – póki co mogą one widzieć je wyłącznie w kolorach białym, szarym i czarnym, ale trwają prace nad rozwojem technologii, dzięki której już za jakiś czas odzyskanie wzroku może stać się możliwe.
Zastosowania w medycynie doczekała się także technologia VR. Wykorzystanie wirtualnej rzeczywistości dla wielu osób jest nieoczywiste, jest ona bowiem kojarzona głównie z rozrywką, jednak od pewnego czasu z powodzeniem służy medykom i pacjentom. Opracowano m.in. projekt pomagający autystykom w trenowaniu umysłu – dzięki VR pacjenci pracują nad koncentracją i kontaktami międzyludzkimi. Gogli VR używa się także do edukowania przyszłych lekarzy.
Przykładem zastosowania technologii w medycynie jest również korzystanie z rozpoznawania twarzy: w przypadku zauważenia jej asymetrii, która może wiązać się z występowaniem schorzeń, pacjent otrzymuje powiadomienie, co pozwala na szybką diagnozę oraz wdrożenie ewentualnego leczenia.
Osoby starsze, niepełnosprawne lub schorowane mogą korzystać również z pomocy asystentów głosowych – dzięki wdrożeniu tej technologii nie muszą oni prosić opiekunów o pomoc przy np. zgaszeniu światła czy zasłonięciu rolet. Rozwój technologii nie oznacza jednak, że pielęgniarka stanie się ginącym zawodem – póki co nic nie wskazuje na to, by personel medyczny miał zostać zastąpiony przez sztuczną inteligencję.
Prawo wobec nowych technologii medycznych
Wykorzystanie nowoczesnych technologii medycznych wciąż jest tematem wzbudzającym skrajne emocje. Przeciwnicy wspomnianego rozwiązania mają pewne wątpliwości związane z bezpieczeństwem danych dotyczących pacjentów oraz ich zdrowia. Jak się okazuje, nie są one bezzasadne – dane narażone są na cyberataki, w wyniku których w okresie od stycznia do czerwca 2020 roku nastąpił wyciek 36 mln rekordów. Konieczne jest zatem zadbanie o odpowiednie bezpieczeństwo dokumentacji pacjentów oraz zdobycie zaufania sceptyków – nie tylko przekonanie ich do tego, że poufne informacje na temat ich stanu zdrowia nie dostaną się w niepowołane ręce, ale także wykazanie, że wykorzystanie technologii w medycynie to odpowiedni kierunek jej rozwoju.
Co ważne, wszelkie nowe rozwiązania powinny być zgodne z prawem – nie tylko krajowym, ale również unijnym. To zaś często nie nadąża za rozwojem technologicznym. Prezes MedTech Forum, Robert Rusak, podkreśla, że rozwój nowoczesnych technologii medycznych w Polsce wymaga współpracy sektora przemysłowego, placówek ochrony zdrowia oraz instytucji publicznych. Jego zdaniem konieczne jest usystematyzowanie tej współpracy oraz obranie wspólnej strategii rozwoju medycyny w kraju, a postęp technologiczny sprawia, że niezbędne jest dokonanie zmian w istniejących przepisach oraz wprowadzenie nowych regulacji, np. dotyczących telemedycyny.
Podobne wnioski przedstawił Oliver Murphy z Deloitte. Jego zdaniem rozwój technologii w medycynie sprawia, że konieczne jest określenie ponadnarodowych wytycznych i standardów, dzięki którym pacjenci będą mogli poddawać się odpowiedniej jakości, bezpiecznemu leczeniu.
Ocena technologii medycznych
Ocena technologii medycznych (HTA – od ang. health technology assessment) to, jak podaje Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, “interdyscyplinarna dziedzina wiedzy, służąca podejmowaniu opartych na dowodach naukowych decyzji w zakresie polityki zdrowotnej i praktyki klinicznej”. Jej celem jest poprawa jakości życia społeczeństwa. Analizie poddaje się skuteczność technologii oraz jej poziom bezpieczeństwa, porównując ją do obecnie wykorzystywanych rozwiązań. Przeprowadza się również analizę ekonomiczną oraz sprawdza zgodność nowych technologii medycznych z prawem, a także kontekst psychologiczno-społeczny i etyczny. Głównym celem oceny technologii medycznych jest oszacowanie, z jakimi kosztami wiąże się wprowadzenie nowego rozwiązania oraz jakie będą jego skutki.
Stosowanie nowych technologii w medycynie ma zarówno zwolenników, jak i przeciwników. Należy mieć jednak na uwadze, że wiele odkryć, które zmieniły świat, pierwotnie spotykało się z podobnymi odczuciami społeczeństwa. Zdaniem ekspertów nowe technologie medyczne są nierozerwalnie połączone z przyszłością ratowania ludzkiego zdrowia i życia.
